سود پرک
سود پرک یا سدیم هیدروکسید چیست؟
سود کاستیک پرک یا همان هیدروکسید سدیم پرک، ورقه های نازکی سفید رنگی هستند که جاذب رطوبت بوده و قابلیت انحلال در آب را دارند. این ماده از تبخیر سود کاستیک مایع که خود از طریق فناوری ممبرانی تولید شده است بدست می آید.
سدیم هیدروکسید یک ترکیب شیمیایی غیرآلی با فرمول شیمیایی NaOH است که به آن کاستیک، سود پرک و سود سوزآور نیز می‌گویند. این ماده سفید رنگ از یون Na+ و OH- تشکیل شده است. قابلیت انحلال سدیم هیدروکسید در آب بالاست و در شرایط معمول، رطوبت و دی اکسید کربن هوا را به خود جذب می‌کند. تماس سدیم هیدروکسید خالص با پوست انسان باعث ایجاد سوختگی شیمیایی می‌شود.
مشخصات سود پرک
شیمیایی
• نام علمی: سدیم هیدروکسید
• نام تجاری: سود سوزآور
• فرمول شیمیایی: NaOH
• وزن مولکولی: ۴۰ گرم بر مول
• چگالی: ۲.۱۳ گرم بر سانتی متر مکعب
• میزان حلالیت در آب: حدود ۱۰۹ گرم در ۱۰۰ میلی لیتر آب در دمای ۲۰ درجه سانتی‌گراد (۶۸ درجه فارنهایت)
• نقطه جوش: ۱۳۹۰ درجه سانتی‌گراد (۲۵۳۴ درجه فارنهایت)
• نقطه ذوب: ۳۱۰ درجه سانتی‌گراد (۵۹۱ درجه فارنهایت)
• محلول در: آب، گلیسیرین، الکل و متینول
ظاهری
• کریستالی
• غیرفرار
• شفاف
• سفید
• بی بو
• بسیار خورنده
• سمی
از ویژگی‌های دیگر آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• به سرعت در آب حل شده و محلول‌های آبی تشکیل می‌دهد.
• رطوبت هوا را به سرعت جذب می‌کند. واکنش جذب رطوبت هوا توسط این ماده بسیار گرمازا بوده و باعث پاشیده شدن آب به اطراف می‌شود؛ بنابراین هنگام کار با آن بهتر است از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید.
• نمونه جامد آن به اشکال مختلفی مانند پودر، گرانول و پولک تولید می‌شود. در این میان، گرانول‌ها معمولا خلوص بالاتری دارند و به همین دلیل در صنایع حساس‌تری مانند داروسازی و پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
موارد مصرف
- خنثی سازی اسید
- تولید صابون و مواد شوینده
- صنایع کاغذ و پالپ
- صنایع نفت و گاز
- صنایع دارویی
- فرآوری آلومینیوم
- صنعت شیر
- تولید شکلات
- بسته بندی محصولات
- تولید رشته فرنگی
- تولید نوشیدنی
- تولید شکر
- تولید کارامل
- شستن میوه‌ها و سبزیجات
- داروسازی و پزشکی
- استخراج آلومینیوم
- صنعت کاغذ
سود کاستیک در تصفیه آب
در صنعت تصفیه آب تنظیم pH آب یکی از مواردی است که اهمیت فراوانی دارد و مواد شیمیایی فراوانی وجود دارند که جهت افزایش و یا کاهش pH و تنظیم آن در محدوده مورد نظر مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاستیک یک ماده قلیایی قوی بسیار یونیزه است که pH بالایی دارد و در تصفیه آب از آن به صورت کلی در جهت افزایش pH استفاده می‌شود.
در دستگاه آب شیرین کن جهت افزایش قابلیت حذف موادی نظیر کربن دی اکسید (CO2)، به آب ورودی به دستگاه سود پرک تزریق می‌شود. همچنین آب خروجی از دستگاه آب شیرین کن عموما خاصیت اسیدی داشته و در بسیاری از کاربردهای صنعتی برای جلوگیری از ایجاد خوردگی، پیش از استفاده pH آب با تزریق کاستیک تنظیم می‌شود.
در سیستم‌های دیونایزر صنعتی که از ستون‌های رزین کاتیونی و آنیونی بهره می‌برند، جهت احیای رزین آنیونی از محلول سود پرک کاستیک استفاده می‌شود.
در سیستم‌های تصفیه آب اولترافیلتراسیون نیز جهت انجام عملیات پاک سازی شیمیایی (Chemical Cleaning) ماژول اولترافیلتراسیون و حذف رسوبات آلی روی سطح ممبران از محلول سود پرک استفاده می‌شود.